Aleksandra Kroh

ur. 21 maja 1939 roku w Łodzi, zm. 15 stycznia 2022 roku w Paryżu

Pisarka, tłumaczka, popularyzatorka nauki. Z wykształcenia fizyk (UW), pracowała najpierw w Instytucie Chemii Fizycznej PAN; od roku 1978 mieszkała w Paryżu, gdzie do przejścia na emeryturę była zatrudniona w INSERM (Institut de la santé et de la recherche médicale).

Po francusku napisała i wydała sześć książek. Les guerres sont loin (1993) to zapis opowieści Luciena Ducksteina, węgierskiego Żyda urodzonego w Paryżu, który przeżył obozy w Drancy i Bergen-Belsen. L’aventure du bilinguisme (2000) to rozmowy o „przygodzie dwujęzyczności”, przeprowadzone z dziewięcioma pisarzami i naukowcami, nie-Francuzami, dla których francuski stał się językiem komunikacji i ekspresji. Jean Potocki, voyage lointain (2004) to zwięzła a sugestywna biografia autora Rękopisu znalezionego w Saragossie. W roku 2009 wyszedł „traktacik o oszustwach naukowych” – Petit traité de l’imposture scientifique – rzecz o czterech głośnych pseudonaukowych teoriach: przybysze z kosmosu, genetyka Łysenki, teoria rasowa i kreacjonizm. W roku 2011 wydała historię bomby atomowej i jej twórców – La bombe et les hommes, a w roku 2016, u Flammariona, napisaną wspólnie z Madeleine Veyssié historię 14 laureatów nagrody Ig Nobla, przyznawanej za odkrycia, które, jak głosi podtytuł „do niczego nie służą, aczkolwiek należałoby to jeszcze udowodnić” (Quand la science s’amuse. Le top 14 des découvertes scientifiques qui n’ont servi à rien: encore que ça reste à démontrer). Ponadto opatrzyła posłowiem Contretemps węgierskiej pływaczki i artystki, autorki instalacji Very Székely (1998).

Była współtłumaczką francuskiego wydania Czy ja jestem mordercą Calela Perechodnika, przejmującej relacji o stosunkach polsko-żydowskich w czasie II wojny. W „Gazecie Wyborczej” (2001 nr 3) opublikowała rozmowę z chińskim dramaturgiem Gao Xingjianem, laureatem literackiej nagrody Nobla, zatytułowaną „Rękopisy ukrywane w matach”.

Po polsku publikowała także jako Aleksandra Blinowska. Jest współautorką, wraz ze swymi rówieśnikami Janem Blinowskim i Waldemarem Gorzkowskim, pracy Fale, cząstki, atomy. Książka pomocnicza dla uczniów i nauczycieli (WSiP 1977). Pod nazwiskiem Blinowska przetłumaczyła na polski z angielskiego: Fizykę ciała stałego Werta i Thompsona, Odkrycie elektronuDavida L. Andersona, Wstęp do szczególnej teorii względności Roberta Kocha, Zarys fizyki Williama Boltona, z francuskiego Człowieka i ludzi Jeana Hamburgera, z rosyjskiego Radiacyjne zjawiska w półprzewodnikach i urządzeniach półprzewodnikowych Wawiłowa i Uhina oraz (z Janiną Baran) Wstęp do teorii półprzewodników Andreja Anselma.

Siostra Michała Batorego, grafika, który od samego początku tworzy nasze okładki.

foto Michał Batory