Vedrana Rudan

ur. 29 października 1949 roku w Opatii

Z zawodu dziennikarka. Przed ostatnią wojną na Bałkanach pracowała w radio, przygotowując audycje satyryczne, po 1991 roku została wolnym strzelcem, pisywała felietony do największego w Chorwacji tygodnika „Nacional” w rubryce Złośliwostki i nowalijki. Niepokorna i bezkompromisowa w ocenie nowej rzeczywistości, została pierwszym dziennikarzem zwolnionym z pracy po dojściu do władzy Franjo Tudjmana.

Dominującym tematem tych tekstów są stosunki społeczne panujące w jej kraju, a zwłaszcza stosunki między kobietami i mężczyznami. Szczerość jej wypowiedzi, bezpośredniość, z jaką mówi o sprawach płci i ludzkiej fizjologii, szokują, zaś odwaga i bezkompromisowość wyrażanych opinii może przysparzać jej wrogów. Określana jako „baba z jajami”, ma ostry język, bywa, że klnie jak szewc.

Kiedy w 2002 roku książka Ucho, gardło, nóż ukazała się w Chorwacji, w bałkańskiej prasie zawrzało. „Literacki burdel pełen trujących schematów stworzony przez faszystkę” – pisali zawistni. Czytelnicy ruszyli do księgarń – ktoś wreszcie dołożył równo i Serbom, i Chorwatom. Rudan pokazała, w jaki sposób wszechobecność zła wpływa na zwykłego człowieka. Jej debiutancka książka odniosła w byłej Jugosławii wielki sukces. Wydano ją zarówno w Chorwacji, jak i w Serbii.

Jej książki zostały przełożone m.in. na albański, angielski, francuski, macedoński, niemiecki, słoweński, rosyjski, węgierski i włoski, na ich podstawie powstały liczne spektakle teatralne. Krystyna Janda grała w swoim teatrze przez kilkanaście lat monodram Ucho, gardło, nóż. Iwona Kempa przeniosła na scenę jej dwie książki – Murzynów we Florencji i Miłość od ostatniego wejrzenia.

Mieszka w Rijece. Jej największa miłość? Wnuczka Katja.

foto Rino Gropuzzo

Ebooki